Nieren en blaas

De nieren en de blaas zijn organen die binnen de Chinese medicine (TCM) overeen komen met de waterfase, het winterseizoen, de koude klimatologische omstandigheden, de noordelijke richting, de kleur zwart, de emotie angst, de smaak zout, een rotte geur en het geluid van kreunen. Hun zintuig is het oor.

De Nier is de belangrijkste bron van vitaliteit, energie, warmte, de vitale essentie en de poort van het leven. De Blaas scheidt met behulp van nier yang vocht uit het lichaam.

In de TCM vallen meer zaken onder die ene naam van dat ene orgaan. Hun openingen zijn de urineleider en de anus. Ze beheersen bijnieren, botten, tanden, merg en de hersenen en hun gezondheid wordt weerspiegeld in het hoofdhaar.

Al deze staan onder invloed van dit yin/yang paar uit het element water Nier (Shen) en Blaas (Pang Guang). Nieren regelen opslag van energie, voortplanting en ontwikkeling. Onze levensduur is direct gerelateerd aan de gezondheid van onze nieren. Problemen die er op kunnen duiden dat de nieren uit balans zijn uiten zich vaak ook op lichamelijk vlak. Denk dan aan koude handen en voeten, een bleek gezicht, uitputting, oedeem, astma, blaasontsteking, problemen met de botten/beenmerg zoals zwakke knieën en onderrug en problemen met het gebit en de oren. De energie van de nieren is binnen de orgaanklok op zijn max tussen 17.00 en 19.00 en zijn minst tussen 03.00 en 05.00 uur. Die van de blaas is binnen de orgaanklok op zijn max tussen 15.00 en 17.00 en zijn minst tussen 03.00 en 05.00 uur.

Doordat de nier de constructieve, voedende en vloeibare aspecten van het lichaam vertegenwoordigt, zie je bij disbalans vaak een zwakke en pijnlijke onderrug, oorsuizen en gehoorverlies, een asgrauw of donker gezicht, vooral onder de ogen. Ook duizeligheid, dorst, nachtelijk zweten en lichte koorts komen vaak voor. Mannen hebben weinig sperma en neigen naar voortijdige ejaculatie, terwijl vrouwen weinig of geen menstruatie hebben. Dit wijst vaak op een tekort aan nier yin. Meestal veroorzaakt een tekort aan nier-yin vergelijkbare aandoeningen in het hart en de lever.

Deficiënte van nier-yang wordt over het algemeen geassocieerd met verlies van energie of warmte. Net als bij een tekort aan nier-yin is er duizeligheid en gevoeligheid in de onderrug. De pijn wordt echter gekenmerkt door een gevoeligheid voor kou. Er is vermoeidheid en een gevoel van kou. Er is een opmerkelijke zwakte in de benen. Bij mannen is er een neiging tot impotentie en bij beide geslachten heldere en overvloedige urine of incontinentie. Een tekort aan nier-yang verstoort ook vaak de functies van de milt en longen. Het patroon dat verband houdt met de long noemt men: ‘nier die geen qi ontvangt’, met een soort piepende ademhaling die wordt gekenmerkt door moeilijke ademhaling, voornamelijk tijdens inademing. Deze aandoening komt ook tot uiting in een zwakke stem, hoesten, vochtophoping in het gezicht en spontaan zweten. De nieren vervullen een belangrijke functie bij de stofwisseling van water. Wanneer deze functies worden verstoord, ontstaat de aandoening nier leegte die leidt tot het verspreiden van water in het lichaam of oedeem.

De nieren slaan essentie op en zijn zo verantwoordelijk voor groei, ontwikkeling, en de reproductieve functies. Ze spelen de hoofdrol in de waterstofwisseling en controleren de lichaamsvloeistoffen. Ze bewaren de meest fundamentele yin en yang van het lichaam. Daarom zal elke aandoening, indien voldoende chronisch, de nieren betreffen. Verder zal zoals gezegd, een nierziekte meestal leiden tot problemen in een ander orgaan. Methoden om de nieren te versterken worden daarom door de Chinezen gebruikt om de vitaliteit en gezondheid te vergroten of te behouden. De symptomen van deficiënte nier- yang of yin zijn de klassieke symptomen van dit type en zullen tot op zekere hoogte zoals gezegd verschijnen in een tekort aan yang of yin-patroon van elk orgaan.

Op een ander niveau  behoort de wil, zingeving, overlevingsdrang, zich geaccepteerd en geliefd voelen, vergaren, bewaren en aanvaarding ook aspecten die bij het water element horen. Wat onze levensfase betreft is het de laatste fase van het leven. De emotie die bij het waterelement hoort is angst en in het bijzonder existentiële angst. Een emotie die tevens hoort bij depressie. Een beetje angst is goed en behoedt ons voor gevaar, maar te veel verzwakt de nier energie. Denk hierbij aan het fight or flight principe, waarbij een constantie adrenaline stroom die niet meer ‘uit’ gaat de nieren uit put. Met als gevolg een burn out. Aan de andere kant kunnen zwakke nieren ook angstgevoelens veroorzaken.

De entiteit of deel van de hersenen die onder invloed van de nier staat de Zhi,  laat ons onze mogelijkheden zien met behulp van onze existentiële angst. De angst om dood te gaan en de angst om te leven (bewust of onbewust) geeft de grenzen van ieders individuele kunnen aan.